Od kilku lat lawenda w doniczce znajduje swoje miejsce na coraz większej liczbie balkonów i tarasów. Nic dziwnego- oprócz ciekawego wyglądu, lawenda może pochwalić się także niezwykłym zapachem i świetną odpornością na różne warunki atmosferyczne. Nie przeszkadza jej bowiem miejsce nasłonecznione i wietrzne, a sama pielęgnacja lawendy nie jest zbytnio wymagająca. Aby jednak nasza lawenda na balkonie zachwycała nas zdrowym i olśniewającym wyglądem oraz pięknym zapachem, warto poznać kilka zasad dotyczących uprawy lawendy w doniczce. W poniższym artykule podpowiemy kiedy przycinać i jak sadzić lawendę, jakie odmiany lawendy są najchętniej wybierane, dlaczego lawenda w doniczce usycha oraz jak zabezpieczyć lawendę na balkonie przed zimą.
Lawenda- odmiany i charakterystyka
Lawenda przywędrowała w nasze strony z rejonów basenu Morza Śródziemnego. Ta piękna roślina należy do rodziny jasnotowatych, a duże grono miłośników zbiera głównie ze względu na piękne kwiaty i niesamowity zapach. Do grona lawend zalicza się wiele przeróżnych odmian, które różnią się od siebie głównie budową i barwą kwiatów i liści. W zależności od odmiany, liście lawendy mogą przybierać szarawo-zielone kolory, kwiaty natomiast mogą przybierać od barw jasnoniebieskich, poprzez liliowe i mocno fioletowe.
Odmiany lawendy- która będzie idealna na balkon?
Jak wspominaliśmy wcześniej, lawenda posiada wiele odmian. Sprawdź, które odmiany lawendy są najchętniej wybierane do uprawy w doniczkach, zarówno na balkonie i tarasie oraz w ogrodzie.
Lawenda wąskolistna
Z całą pewnością najbardziej popularna jest lawenda wąskolistna, która ze względu na wysoką odporność przed mrozem jest najchętniej wybieraną odmianą lawendy na balkon. Kwitnienie lawendy wąskolistnej odbywa się w sezonie letnim (od lipca do sierpnia), a w zależności od wybranej rośliny, lawenda wąskolistna może mieć kwiaty w barwach od różowej aż po ciemnofioletową. Co ciekawe, lawenda wąskolistna spełnia się nie tylko w roli rośliny dekoracyjnej, ale także jest odmianą lawendy jadalnej. Lawenda wąskolistna ma więc szerokie spektrum zastosowania nie tylko w uprawie w doniczce, ale także w przemyśle kosmetycznym (np. olejki lawendowe) i spożywczym (stosowana jako przyprawa).
Lawenda francuska
Kolejną najchętniej wybieraną lawendą na balkon, jest lawenda francuska. Ta odmiana cechuje się odpornością na mróz, jednak warto wiedzieć, że nie szkodzą jej mrozy wyłącznie do -7 stopni Celsjusza. Lawenda francuska jest chętnie wybierana do uprawy doniczkowej na balkonie i tarasach, głównie ze względu na duże, pękate i piękne kwiatostany, z których wyrastają delikatne płatki. Barwa kwiatów lawendy francuskiej może przybierać odcienie od białych, przez liliowe i różowe, aż po fioletowe i niebieskie. Ze względu na dużą gamę dostępnych kolorów, lawenda francuska jest doskonałym materiałem do tworzenia przepięknych stylizacji i lawendowych dywanów. Warto wiedzieć, że lawenda francuska nie posiada tak intensywnego zapachu, jak na przykład lawenda angielska.
Lawenda spika
Następną odmianą, która cechuje się wysoką odpornością na mróz jest lawenda spika. Ta odmiana idealnie nadaje się jako lawenda na balkon, gdyż doskonale znosi mrozy do nawet -18 stopni Celsjusza. Lawenda spika cechuje się ostrym zapachem oraz bladofioletowymi kwiatami.
Lawenda hiszpańska
Lawenda hiszpańska jest kolejną odmianą lawendy, którą chętnie wybieramy jako roślinę ozdobną na balkon. Ze względu na niską odporność na mróz, ten rodzaj jest wybierany raczej do uprawy typowo doniczkowej w mieszkaniu. Lawenda hiszpańska charakteryzuje się ciemnozielonymi, drobnymi i ząbkowanymi liśćmi oraz ciemnymi fioletowo-granatowymi kwiatami. Warto wspomnieć, że lawenda hiszpańska nie jest jadalna i może pełnić funkcję czysto dekoracyjną.
Lawenda wełnista
Kolejną odmianą, która sprawdzi się w uprawie balkonowej, jest lawenda wełnista. Ta odmiana dobrze znosi spadek temperatury do -5 stopni Celsjusza. Lawenda wełnista cechuje się ciemnofioletową barwą kwiatów oraz charakterystycznymi liśćmi, które pokryte są delikatnymi, szarymi włoskami. Lawenda wełnista cechuje się przyjemnym, lekko korzennym zapachem.
Wśród popularnych lawend możemy wyróżnić także lawendę szypułkową i lawendę o liściach paproci, jednak warto pamiętać, że ze względu na dużą wrażliwość tych odmian na mróz, są raczej rzadko wybierane jako lawenda na balkon.
Jak wybrać najlepsze sadzonki lawendy?
Jeśli zamierzamy posadzić lawendę na balkonie, powinniśmy wiedzieć, na co zwrócić szczególną uwagę przy zakupie sadzonek lawendy. Aby roślina rozwijała się prawidłowo, należy zwrócić uwagę na to, czy:
- lawenda posiada kilka rozwiniętych kwiatów i pąków kwiatowych,
- roślina jest zdrowa wizualnie- nie ma zeschniętych, zbrązowiałych liści i pędów, które mogą świadczyć o zaatakowaniu lawendy przez szarą pleśń,
- podłoże, w którym umieszczona została sadzonka jest wilgotne a liście lawendy suche,
- lawenda nie jest zaatakowana przez szkodniki, np. mszyce czy przędziorki.
Lawenda na balkonie- pielęgnacja
Jeśli już wiemy, które odmiany lawendy bez problemu poradzą sobie w balkonowych warunkach, powinniśmy wiedzieć, jak pielęgnować lawendę na balkonie, by zachwycała nas swoimi pięknymi kwiatostanami i przyjemnym zapachem. Warto wiedzieć, że lawenda na balkonie będzie wymagała nieco innej uprawy niż lawenda do ogrodu, głównie ze względu na fakt, iż lawendę na balkon sadzimy w donicach lub korytkach. Sprawdź, jak pielęgnować lawendę balkonową!
Lawenda w doniczce- jak sadzić lawendę?
Prawidłowa pielęgnacja lawendy opiera się na jej poprawnym zasadzeniu. Warto pamiętać, że to głównie od właściwego zasadzenia zależeć będzie nie tylko ogólny wygląd lawendy, ale także to, czy nasza lawenda w doniczce będzie rosła i rozwijała się prawidłowo. Podpowiadamy więc, jak sadzić lawendę, by w przyszłości cieszyć się piękną, zdrową rośliną balkonową.
Lawendę warto sadzić w dużych, głębokich donicach, które będą pozwalały na swobodny rozrost korzeni, który lawenda ma naprawdę rozległy. Ze względu na to, że lawenda źle znosi wilgoć i przemakanie korzeni, warto na dnie donicy zrobić system drenażowy– np. z grubego żwiru lub kermazytu. Warto również zadbać o to, by donica do lawendy posiadała liczne otwory w dnie, które pozwolą na swobodne odprowadzanie nadmiaru wody.
Ziemia do lawendy powinna być lekka i przepuszczalna oraz żyzna. Warto więc wybierać mieszanki o neutralnym lub lekko zasadowym pH, z dużą zawartością wapnia. Jeśli dobraliśmy odpowiednią donicę i zadbaliśmy o dobrą warstwę drenażową, możemy umieścić sadzonki lawendy w podłożu. Teraz wystarczy przysypać korzonki lawendy warstwą ziemi i ubić. Po zasadzeniu wystarczy podlać lawendę niewielką ilością wody tak, by ziemia była tylko lekko zwilżona.
Jak podlewać lawendę?
Jak wspominaliśmy w punkcie dotyczącym pytania „jak sadzić lawendę”, roślina ta nie lubi zbyt intensywnego podlewania. Lawenda jest bowiem bardzo wrażliwa na wilgoć i przemakanie korzeni, co może prowadzić do zaatakowania rośliny przez szarą pleśń. Lawenda jest bowiem bardzo podatna na tę chorobę. Lawendę w doniczce warto więc podlewać zawsze wtedy, gdy ziemia lekko przeschnie. Nie wolno jednak doprowadzić do sytuacji, gdy ziemia poprzez zbyt skąpe nawadnianie mocno stwardnieje- może to prowadzić do wysychania rośliny, a w konsekwencji do jej całkowitego obumarcia.
Warto mieć na uwadze fakt, że młode rośliny potrzebują nieco większej ilości wody. Starsze, kilkuletnie sadzonki lawendy potrzebują rzadszego podlewania.
Kiedy przycinać lawendę?
Prawidłowa pielęgnacja lawendy wymaga regularnego przycinania rośliny. Najlepiej przycinać lawendę dwa razy w sezonie. Kiedy przycinać lawendę? Odpowiadamy!
Pierwsze cięcie powinno odbywać się wiosną. Przycinanie lawendy w tym czasie ma na celu usunięcie zdrewniałych i uszkodzonych lub obumarłych zimą pędów. Wraz z pierwszym przycinaniem lawendy powinniśmy dość solidnie skrócić roślinę, formując ją na kształt kopułki. Nie obawiajmy się cięcia- lawendę możemy skrócić nawet o połowę wysokości- to z pewnością nie zaszkodzi roślinie, a wręcz przeciwnie- sprawi, ze lawenda szybciej zagęści się i zazieleni.
Drugie przycinanie lawendy powinno odbywać się wraz z przekwitaniem, warto więc bacznie obserwować roślinę. W najczęstszych przypadkach drugie przycinanie lawendy odbywa się późnym latem (koniec sierpnia/początek września). Podczas drugiego „strzyżenia” warto usunąć wszystkie uschnięte kwiatostany (bez problemu możemy użyć ich w domu, np. jako odstraszacz na mole).
Warto pamiętać, by podczas drugiego cięcia lawendy nie należy usuwać zdrewniałych łodyg, które pozwalają lawendzie przetrwać zimę. Nie należy także przycinać lawendy zbyt późno– zaawansowana jesień nie jest odpowiednią porą, gdyż nasza lawenda nie zdąży uodpornić się na zimę. Zbyt późne przycięcie lawendy spowoduje, że świeże pędy nie zdążą zdrewnieć, a tym samym nasza roślinka może zostać trwale uszkodzona podczas zimowych mrozów.
Lawenda usycha- sprawdź, czego może być to oznaką
Choć lawenda uchodzi za roślinę łatwą w uprawie, nie jest powiedziane, że nie może ona borykać się z problemami, powodującymi jej marnienie. Przyczyn usychania lawendy może być wiele, warto jednak obserwować roślinę i zacząć reagować od razu po zaobserwowaniu jakichkolwiek oznak chorobowych. Jak je jednak zdiagnozować i wiedzieć, co dolega naszej lawendzie? Bardzo często wiele osób boryka się z pytaniem, dlaczego lawenda usycha lub więdnie- co może być tego przyczyną?
Lawenda- gdy zaatakuje szara pleśń
Jedną z najczęstszych przyczyn usychania lawendy jest szara pleśń. Jak jednak zdiagnozować atak szarej pleśni na lawendę? Szara pleśń objawia się brązowieniem liści i pędów lawendy, które z biegiem czasu wyginają się i pokrywają szarym nalotem. Przyczyną powstawania szarej pleśni jest zbyt intensywne podlewanie, prowadzące do przemoczenia systemu korzeniowego rośliny. Dodatkowo szara pleśń może atakować rośliny, które zostały posadzone zbyt ciasno i nie mają odpowiedniej wentylacji, a wilgotność powietrza jest zbyt duża. Jeśli zauważymy, że lawenda w doniczce została zaatakowana przez szarą pleśń, warto dokładnie usunąć wszystkie chore pędy, a całą roślinę kilkukrotnie spryskać specjalnym preparatem przeciwgrzybiczym.
Susza fizjologiczna częstym przypadkiem usychania lawendy
Kolejną przyczyną usychania lawendy może być susza fizjologiczna. Oznacza to, że mimo podlania nasza roślina nie jest w stanie pobrać wody z ziemi. Najczęstszą przyczyną tego zjawiska jest nieprawidłowe nawożenie lawendy- dostarczenie zbyt dużej lub zbyt małej dawki potasu bądź też dopuszczenie do nadmiernego zasolenia gleby. Aby pozbyć się tego problemu, zaleca się całkowitą wymianę podłoża na nowe.
Dlaczego moja lawenda nie kwitnie?
Częstym problemem w uprawie lawendy jest także zahamowanie kwitnienia. Wiele osób głowi się nad tym, dlaczego lawenda nie kwitnie. Przyczyn zahamowania kwitnienia lawendy może być wiele, jednak najbardziej prawdopodobnymi są:
- ustawienie lawendy w zbyt zacienionym miejscu,
- nieprzycinanie lawendy sezonowo,
- nawożenie lawendy zbyt dużą dawką azotu, który stymuluje intensywny wzrost zielonych części rośliny.
Zimowanie lawendy na balkonie- to warto wiedzieć!
Choć lawenda jest ogólnie rzecz biorąc rośliną odporną na mrozy, nie wszystkie jej odmiany nadają się do wieloletniej uprawy na balkonie czy w ogrodzie. Najlepiej w zimowych warunkach radzi sobie lawenda wąskolistna. Warto także wiedzieć, że zimowanie lawendy w doniczkach jest nieco trudniejsze niż w przypadku lawendy w ogrodzie, jednak nie oznacza to, że musimy zrezygnować z uprawy lawendy na balkonie czy tarasie.
Aby nasza lawenda w doniczce przetrwała zimę, warto zapewnić jej odpowiednie warunki. Idealnym rozwiązaniem jest zadołowanie doniczki z lawendą w ziemi i ogacenie jej podobnie, jak innych roślin ogrodowych. Jeśli jednak nie mamy dostępu do działki czy ogrodu, możemy przezimować lawendę w inny sposób.
Zapewnij lawendzie warstwę izolacji
Jeśli zimujemy lawendę na balkonie, powinniśmy zadbać o zapewnienie jest odpowiedniej izolacji. Wystarczy postawić donicę z lawendą na grubym kartonie lub styropianie, otulić osłonkę grubą warstwą włókniny lub słomianą matą. Ogaconą w ten sposób lawendę należy przestawić w zaciszne i osłonięte miejsce balkonu lub tarasu, gdzie roślina będzie mniej narażona na niekorzystne działanie ostrego wiatru czy śnieg. Warto wiedzieć, że takim sposobem możemy zimować lawendę wąskolistną- inne gatunki mogą nie przetrwać zimy w takich warunkach.
Przenieś lawendę do zimnego pomieszczenia
Innym sposobem na zimowanie lawendy jest przeniesienie jej na okres zimowy do chłodnego pomieszczenia, w którym panuje temperatura na poziomie 5-10 stopni Celsjusza. W czasie spoczynku należy ograniczyć podlewanie lawendy. W okresie wiosennym lawendę należy przyciąć i z powrotem ustawić w docelowym miejscu. Warto jednak wystawić roślinę dopiero w połowie maja, kiedy minie ryzyko wiosennych przymrozków. Ten sposób zimowania jest doskonały dla niemal każdej odmiany lawendy.
